Natuur, infrastructuur en faunapassages
Nederland heeft een dicht netwerk aan (water)wegen. Deze vormen vaak een barrière of zijn een doodsoorzaak voor veel grondgebonden dieren. Vooral kleinere zoogdieren (zoals egels en kleine marterachtigen) hebben moeite met oversteken van zelfs de kleinste landwegen. In waterwegen komen trekkende vissen vaak niet verder tegen de stroom in door dammen en sluizen. Voor de duurzame uitwisseling en behoud van ruimtelijk gescheiden dierpopulaties in onze landschappen is uitwisseling voor ‘vers bloed’ van levensbelang.
Door transport infrastructuur aan en in te passen met goed toegesneden ecologische oplossingen – zoals faunapassages – kunnen problemen als overmatige aanrijdingen en barrière-effecten worden verzacht of deels opgeheven, waarmee de zogenaamde landschapsweerstand voor natuur afneemt.
Ontwerp en inpassing van faunapassages
EcoNatura heeft ruime ervaring in het ecologisch functioneel ontwerpen, inpassen en toetsen van faunapassages, waaronder ecoducten en kleinschaliger mitigerende maatregelen voor het verlagen van verkeersslachtoffers onder de wilde fauna. Ecologische inzichten worden helder ingebracht in een multidisciplinair ontwerpproces in samenwerking met aannemers, architecten en betrokken natuur- of terreinorganisaties.
EcoNatura past hierbij de wetenschap van ‘road ecology’ toe als onderdeel van de landschapsecologie, samen met de kennis van doelsoorten. Maatregelen worden bijvoorbeeld goed toegesneden op basis van veldonderzoek naar dierbewegingen in het achterland van het betreffende wegtraject.
Voorbeeldprojecten
EcoNatura kan met betrekking tot vraagstukken voor natuur en infrastructuur onder meer bogen op de volgende voorbeeldprojecten:
- Ecologisch ontwerp en inpassing van faunapassages klein en groot – van ecoducten tot dassentunnel – en aanverwante voorzieningen (zoals wildrasters, wildwaarschuwingssystemen en speciale vleermuis verlichting). Zie onder over het ecologisch ontwerp van Ecoduct Leusderheide.
- Ecologisch onderzoek naar dierbewegingen in verband met knelpunten of blackspots op wegtrajecten (o.a. een analyse van valwild op de Utrechtse Heuvelrug en de A1 bij Deventer).
- Opstellen van ecologische werkprotocollen voor de mitigatie of compensatie van natuurwaarden bij wegenaanleg.
- Monitoring van de functionaliteit van faunapassages, met onderzoek naar bewegingen van onder meer herpetofauna en marterachtigen.
- Ecologische contra-expertise onderzoek bij de aanleg van wegen.
Ecoduct Leusderheide als geslaagd ecologisch functioneel kunstwerk
Erwin van Maanen van EcoNatura leverde middels Altenburg & Wymenga advies voor de inrichting van ecoduct Leusderheide over de A28 bij Amersfoort. Het ecologisch dek van ecoduct Leusderheide is speciaal ontworpen met een onder meer duurzaam droog heidebiotoop voor de zandhagedis met als doel twee door de snelweg gescheiden populaties van deze soort effectief met elkaar te verbinden. Dat is goed gelukt en de zandhagedis heeft het ecoduct als onderdeel van het habitat opgenomen. Ook andere dieren maken geregeld gebruik van het ecoduct waaronder amfibieën, reeën, marterachtigen, vossen, (spits)muizen en konijnen.